Fetret Devri
Osmanli tarihinde, kardeslerin saltanat
mücadelisi verdikleri ve 1413 yilina kadar devam eden karisikliklar
dönemi diyebilecegimiz "Fetret Devri", Timur'un uyguladigi bir siyasetin
sonucu olarak ortaya çikmistir.
Yildirim Bâyezid, Ankara Savasi'nda Timur'a esir düstügü zaman en
büyükleri Süleyman olmak üzere Isa, Mehmed, Musa, Mustafa ve Kasim
adlarinda alti erkek çocuga sahipti. Bunlardan besi babalari ile
birlikte Ankara Savasi'na katilmislardi. Kasim ise çok küçük oldugundan
Bursa'da kalmisti.
Süleyman Çelebi, muharebenin kayb edildigini görünce babasinin emri
üzerine Vezir-i Azam Çandarlizâde Ali Pasa, Murad Pasa, Yeniçeri agasi
Hasan Aga ve Subasi Eyne Bey ile birlikte yanindaki kuvvetlerle Bursa'ya
gelmis, buradan da küçük sehzade Kasim'i alarak büyük zorluklarla
Rumeli'ye geçebilmisti. Isa Çelebi, muharebe meydanini terk ettikten
sonra Balikesir taraflarinda saklanmis, Mehmet Çelebi Amasya'ya
çekilmis, Musa ve Mustafa ise babalari ile birlikte esir düsmüslerdi.
Asil gayesi, güçlü bir Osmanli Devleti yerine, kendisine bagli ve onun
yüksek hâkimiyetini taniyan parçalanmis birkaç Osmanli Beyligi meydana
getirmek olan Timur, baslangiçta bu gayesine ulasmis görünmekteydi.
Ayrica o, Yildirim Bâyezid tarafindan kurulmaya çalisilan Anadolu
birligini de parçalamak istiyordu. Bu sebeple Anadolu beylerine ait
yerleri Osmanlilardan atip tekrar eski sahiplerine verdi. Geriye kalan
Osmanli ülkesini de Bâyezid'in dört oglu arasinda paylastirmisti
Edirne'de bulunan Emir Süleyman'a Rumeli'deki yerleri verip kendisine
tabi oldugunu ifade eden hükümdarlik alâmeti olarak kemer, külah ve
hil'at göndermistir. Diger sehzadelerden Isa Çelebi Balikesir ve
Bursa'da, Mehmed Çelebi Amasya'da, Musa Çelebi ise Isa'yi Bursa'dan
çekilmeye mecbur ederek Bursa'da Timur'un al damgasiyla hükümdar
olmuslardi.
Ankara Savasi'ndan sonra Anadolu'da sekiz ay kadar kalan Timur,
uyguladigi siyasetin meyvelerini verdigini gördükten sonra Doguya dönüp
Çin seferine çikarken arkasinda biraktigi Anadolu'nun politik yapisi
Sultan I. Murad'in hükümdarligi sonundaki durumu andiriyordu. Timur,
Bâyezid'in ele geçirdigi topraklari geri almisti. Böylece Sultan
Murad'in Ankara'dan Akdeniz'e açtigi Osmanli koridoru kapanmis oluyordu.
Karamanoglu Mehmed Bey, Anadolu'nun üçte birini kaplayan ve içlerinde
Hamidogullari ve Germiyanogullari'nin topraklarinin dogu bölgeleri ile
Kayseri, Isparta, Antalya ve Alaiyye gibi kentler bulunan büyük bir
devletin basina getirilmisti. Timur, Anadolu'da Osmanlilara karsi
koyabilecek bir güç meydana getirmek için böyle yapmisti. Mehmet Bey,
Osmanlilar da dahil olmak üzere bütün beyliklerin emiri olarak ilân
edilmisti.
Timur'un, Anadolu'da uyguladigi bu parçalama politikasi sonucunda
Osmanli ülkesi sehzadeler arasinda taksim edilmis, on bir sene süren ve
tarihlerde Osmanli Devleti'nin parçalanmasindan dolayi "Saltanatta Ara"
denilen ve kanli hadiselerle dolu bir devrin açilmasina, fetihlerin
durmasina, Istanbul Imparatoru'nun türlü entrikalarla bu durumu
körüklemesine sebep olmustu. Hatta bazi Avrupalilar, yeni bir Haçli
Seferi düzenledikleri takdirde Osmanlilar'i Avrupa'dan atabileceklerini
düsünür olmuslardi.
Ankara Savasi ve bunun sonucunda bir daha kalkinamamasi plâni ile
Osmanli Devleti'nin parçalanmasi bu devlet için mühim ve büyük bir darbe
olmakla birlikte çeyrek asirda kendisini sür'atle toplamaya muvaffak
olmasi bu devletin teskilât ve müesseselerinin saglamligini
göstermektedir. Buna karsilik Hindistan, Iran, Azerbaycan, Irak, Suriye
ve Ege Denizine kadar genis topraklar üzerinde fetihlerde bulunmus olan
Timur'un, ölümünden kisa bir müddet sonra devletinin ortadan kalkmasi,
onun sadece tedhise dayali bir devlet kurdugunu göstermektedir.
Osmanli tarihinde, kardeslerin saltanat
mücadelisi verdikleri ve 1413 yilina kadar devam eden karisikliklar
dönemi diyebilecegimiz "Fetret Devri", Timur'un uyguladigi bir siyasetin
sonucu olarak ortaya çikmistir.
Yildirim Bâyezid, Ankara Savasi'nda Timur'a esir düstügü zaman en
büyükleri Süleyman olmak üzere Isa, Mehmed, Musa, Mustafa ve Kasim
adlarinda alti erkek çocuga sahipti. Bunlardan besi babalari ile
birlikte Ankara Savasi'na katilmislardi. Kasim ise çok küçük oldugundan
Bursa'da kalmisti.
Süleyman Çelebi, muharebenin kayb edildigini görünce babasinin emri
üzerine Vezir-i Azam Çandarlizâde Ali Pasa, Murad Pasa, Yeniçeri agasi
Hasan Aga ve Subasi Eyne Bey ile birlikte yanindaki kuvvetlerle Bursa'ya
gelmis, buradan da küçük sehzade Kasim'i alarak büyük zorluklarla
Rumeli'ye geçebilmisti. Isa Çelebi, muharebe meydanini terk ettikten
sonra Balikesir taraflarinda saklanmis, Mehmet Çelebi Amasya'ya
çekilmis, Musa ve Mustafa ise babalari ile birlikte esir düsmüslerdi.
Asil gayesi, güçlü bir Osmanli Devleti yerine, kendisine bagli ve onun
yüksek hâkimiyetini taniyan parçalanmis birkaç Osmanli Beyligi meydana
getirmek olan Timur, baslangiçta bu gayesine ulasmis görünmekteydi.
Ayrica o, Yildirim Bâyezid tarafindan kurulmaya çalisilan Anadolu
birligini de parçalamak istiyordu. Bu sebeple Anadolu beylerine ait
yerleri Osmanlilardan atip tekrar eski sahiplerine verdi. Geriye kalan
Osmanli ülkesini de Bâyezid'in dört oglu arasinda paylastirmisti
Edirne'de bulunan Emir Süleyman'a Rumeli'deki yerleri verip kendisine
tabi oldugunu ifade eden hükümdarlik alâmeti olarak kemer, külah ve
hil'at göndermistir. Diger sehzadelerden Isa Çelebi Balikesir ve
Bursa'da, Mehmed Çelebi Amasya'da, Musa Çelebi ise Isa'yi Bursa'dan
çekilmeye mecbur ederek Bursa'da Timur'un al damgasiyla hükümdar
olmuslardi.
Ankara Savasi'ndan sonra Anadolu'da sekiz ay kadar kalan Timur,
uyguladigi siyasetin meyvelerini verdigini gördükten sonra Doguya dönüp
Çin seferine çikarken arkasinda biraktigi Anadolu'nun politik yapisi
Sultan I. Murad'in hükümdarligi sonundaki durumu andiriyordu. Timur,
Bâyezid'in ele geçirdigi topraklari geri almisti. Böylece Sultan
Murad'in Ankara'dan Akdeniz'e açtigi Osmanli koridoru kapanmis oluyordu.
Karamanoglu Mehmed Bey, Anadolu'nun üçte birini kaplayan ve içlerinde
Hamidogullari ve Germiyanogullari'nin topraklarinin dogu bölgeleri ile
Kayseri, Isparta, Antalya ve Alaiyye gibi kentler bulunan büyük bir
devletin basina getirilmisti. Timur, Anadolu'da Osmanlilara karsi
koyabilecek bir güç meydana getirmek için böyle yapmisti. Mehmet Bey,
Osmanlilar da dahil olmak üzere bütün beyliklerin emiri olarak ilân
edilmisti.
Timur'un, Anadolu'da uyguladigi bu parçalama politikasi sonucunda
Osmanli ülkesi sehzadeler arasinda taksim edilmis, on bir sene süren ve
tarihlerde Osmanli Devleti'nin parçalanmasindan dolayi "Saltanatta Ara"
denilen ve kanli hadiselerle dolu bir devrin açilmasina, fetihlerin
durmasina, Istanbul Imparatoru'nun türlü entrikalarla bu durumu
körüklemesine sebep olmustu. Hatta bazi Avrupalilar, yeni bir Haçli
Seferi düzenledikleri takdirde Osmanlilar'i Avrupa'dan atabileceklerini
düsünür olmuslardi.
Ankara Savasi ve bunun sonucunda bir daha kalkinamamasi plâni ile
Osmanli Devleti'nin parçalanmasi bu devlet için mühim ve büyük bir darbe
olmakla birlikte çeyrek asirda kendisini sür'atle toplamaya muvaffak
olmasi bu devletin teskilât ve müesseselerinin saglamligini
göstermektedir. Buna karsilik Hindistan, Iran, Azerbaycan, Irak, Suriye
ve Ege Denizine kadar genis topraklar üzerinde fetihlerde bulunmus olan
Timur'un, ölümünden kisa bir müddet sonra devletinin ortadan kalkmasi,
onun sadece tedhise dayali bir devlet kurdugunu göstermektedir.